Met kaart formaten wordt bedoeld op welke manier de digitale waterkaart is "opgemaakt". Niet elk kaart formaat is met elk navigatieprogramma te gebruiken. Sommige leveranciers gaan er erg ver in om hun eigen formaat goed te beschermen tegen illegaal (niet betaalde) kopiëren. Maar er zijn gelukkig ook vele formaten die vrij beschikbaar en te gebruiken zijn in OpenCPN. Er zijn ook enkele formaten die alleen met een betaalde plug-in te gebruiken zijn.


Voordat we beginnen het volgende: o-Charts levert speciaal voor OpenCPN raster- en vectorkaarten. Het is makkelijk, betrouwbaar en goedkoop. Daarnaast zijn er kaarten van NOAA, OpenSeaMap en binnenlandkaarten van de Nederlandse overheid. Er kan echter veel in OpenCPN, heel veel, maar dat is vaak lastig tot vrijwel onmogelijk. Het rijk der hobbyisten, niet te betreden door de zeiler die liever vaart dan puzzelt.

 

Kaarten zijn grofweg in te delen in twee groepen: Vectorkaarten en Rasterkaarten.

Vectorkaarten

  • Nieuw sinds 2017 zijn de oeSENC kaarten. Dat zijn kaarten die je kunt gebruiken met een speciale plug-in. Deze kaarten zijn NIET GRATIS.
  • S57 ENC / ECDIS kaarten hebben de extensie .000. ENC updates (eindigend op .001, .002, .....) moeten geplaatst worden in dezelfde directory als de oorspronkelijk .000 kaart. De interne SENC files van OpenCPN hebben de extensie .S57.

Sommige kaarten melden dat ze S57 kaarten zijn maar hebben een andere extensie. Die kaarten kunnen dan NIET in OpenCPN gebruikt worden.

  • Inland ENC zijn gebaseerd op S57 en kunnen dus in OpenCPN gebruikt worden.
  • S-63 zijn kaarten met de extensie .os63 Deze kaarten kunnen gebruikt worden in OpenCPN vanaf versie 4. Dit formaat wordt gebruikt voor alle vectorkaarten van nationale hydrografische diensten wereldwijd. Behalve dat ze versleuteld zijn, zijn ze gelijk aan S57. S63 kaarten zijn wereldwijd te koop en dus niet gratis. Voor het gebruik is een plug-in in twee delen nodig. De versleuteling en de commerciële afhandeling gaat via o-charts.org. Er zijn ook S64 kaarten, die zijn om te testen.
  • CM93 van C-Map versie 2 kan gebruikt worden. Versie 3 wordt niet door OpenCPN ondersteund.

Rasterkaarten

  • Sinds 2017 zijn er kaarten in .kap formaat die zijn uitgegeven door Datacharter.
  • BSB versies 1, 2 en 3. De bestanden voor deze kaarten hebben de extensie .kap.
  • BSB versie 4 van Maptech. De bestanden voor deze kaarten hebben de extensie .cap. Deze kaarten kunnen met de plug-in voor Windows gebruikt worden. Hier kan je de plugin aanschaffen.
  • NV-Verlag kaarten hebben de extensie .eap Het zijn bewerkte versies van de bekende 1800 kaarten van de Hydrografische dienst. Je kunt ze alleen  aanschaffen via NV-Verlag. De digitale versie van de nv kaarten krijg je er gratis bij als je de papieren versie koopt. Deze kaarten kunnen met de NIET-gratis plug-in voor Windows gebruikt worden. Hier kan je de plugin aanschaffen.
    De OpenCPN plugin voor NV-Verlag kaarten is wél gratis. Deze kan je downloaden op de OpenCPN website.
  • Visit My Harbour is een commerciële uitgeverij met kaarten van de UK en veel aangrenzende wateren. Onder andere de Nederlandse kust. Deze kaarten zijn uitsluitend in Windows te gebruiken!
  • NOS / GEO versie 1 kaarten hebben een extensie .nos en .geo. Dit is een verouderd kaartformaat maar kan wel gebruikt worden in OpenCPN.
  • Open Sea Map is een Open Source programma dat nog redelijk in de kinderschoenen staat. De kaarten die je daar vindt zijn gratis. Maar er is nog maar een beperkt aanbod! OSM kaarten hebben .kap als extensie.
  • MBTiles zijn gratis rasterkaarten.

En dan zijn er natuurlijk ook nog enkele kaartformaten die met wat kunstgrepen geschikt gemaakt kunnen worden voor OpenCPN

  • Seaclear / MapCal kaarten met de extensie .wci eerst omzetten naar .bmp. Kijk daarna hier hoe je allerlei grafische bestanden (.jpg, .tiff, etc) kunt omzetten naar een voor OpenCPN bruikbaar formaat.
  • OZI Explorer kaarten die bestaan uit een gebruikelijk plaatjes formaat samen met een bijbehorend .map bestand kunnen omgezet worden naar een BSB.kap file. Klik hier of hier voor de download voor de nodige hulpprogramma's.
  • HDR / PCX kaarten, de voorloper van het BSB formaat, werd gebruikt van eind jaren tachtig tot begin jaren negentig. Deze kaarten kunnen niet direkt in OpenCPN gebruikt worden. Deze kaarten bestaan uit vele "tegels" in .pcx formaat, meer dan 100 tegels is niet ongebruikelijk. Die tegels kunnen samen gevoegd worden tot één grote. Hoe dat werkt vindt je bij Chart Conversion Manual en op het forum.  Het nodige script om vele kleine .pcx files samen te voegen tot een geheel vindt je hier. HDR gebruikt niet de eigentijdse WGS 84 kaartdatum. Daarom moeten deze HDR kaarten nooit de eerste keuze zijn maar ze kunnen nuttig zijn als er niks anders voor handen is.

Onderstaande formaten worden NIET ondersteund door OpenCPN

  • HCRF is een formaat dat alleen nog gebruikt wordt door de Engelse Hydrografische dienst.
  • DKW2 waterkaarten van Stentec, Mapmedia, Garmin, Navionics en C-Map versie 3 en hoger en nog enkele andere kaarten van commerciële bedrijven.

Kaarten met een voor OpenCPN onbekende projectie worden "geweigerd" en dus niet geïnstalleerd. Mis je een kaart? Kijk in je logfile.